در موردگلدوزی روی پارچه

گل‏‌دوزی هنری است که بر روی پارچه طرح های برجسته توسط نخ های ابریشمی ،نخ های گلابتون و یا نخ های معمولی ایجاد می‏‌کنند.این طرح ها در ابتدا بیشتر شکل های گوناگون گل ها را در بر می‏‌گرفت ولی با پیشرفت هنر کم کم طرح های مختلف هم وارد این هنر شد . در ابتدا این هنر توسط دست انجام می‏‌شد اما بعد ها شکل های هندسی گرد ، بیضی و به ندرت مربع و مستطیل هم به آن اضافه شدند .
شاید برای شما هم جالب باشد که کلمه ی" embroidery" به معنای گل‏‌دوزی، از واژه ی فرانسوی" broderi" به معنای آراستن یا تزیین گرفته شده است. امروزه هنر گل‏‌دوزی در سرتاسر جهان، هنرمندان و علاقه‏‌مندان زیادی دارد، اما اعتقاد بر این است که خاستگاه آن چین و خاور نزدیک بوده است. اولین زمان پیدایش گل‏‌دوزی به قرن نهم و دهم در سوئد بر می‏‌گردد. دورانی که عصر وایکینگ نام گرفته است. اما دو قرن بعد، حدود سال 1000 میلادی بود که هنر گل‏‌دوزی در اروپا فراگیر شد. در این دوران، کلیسای مسیحی به شدت رشد کرده بود و بر بسیاری از کشورها تسلط داشت. آن ها برای نشان دادن شکوه و قدرت و ثروت شان، پارچه های تزیین شده را از دیوار می‏‌آویختند یا به عنوان رومیزی بر روی میز پهن می‏‌کردند. پرده ی نقش دار Bayeux، که یادآور دوره‏‌ی تسلط نورمن انگلستان در سال 1066 است یکی از معروف ترین آثار گل‏‌دوزی جهان و محصول همان دوره است. اندازه ی این پرده، حدود 70 متر در 50 سانتی‏‌متر بوده و بر روی پارچه ی کتانی با الیاف پشمیِ رنگیِ آن، حدود پنجاه صحنه ی مختلف گل‏‌دوزی شده است.

وسایل مورد نیاز برای گل‏‌دوزی :
• نخ عمامه و یا نخ دِمسه (dmc) که در رنگ های متنوع می‏‌توانید تهیه کنید.
• پارچه های مخصوص گل‏‌دوزی که این گونه پارچه ها می‏‌توانند از جنس کتان و یا هر جنسی که حالت کشسانی ندارند باشند ولی در ابتدای کار توصیه می‏‌شود از پارچه های مخصوص گل‏‌دوزی با کانت بالا استفاده شود.
• کارگاه که در رنگ ها و اندازه های مختلف در بازار وجود دارد و برای نگه داشتن و فیکس کردن پارچه استفاده می شود.
• سوزن که از سوزن های بلند و مخصوص گل‏‌دوزی استفاده می شود.
• قیچی و کاربن و ماژیک و یا خودکار مخصوص پارچه که با استفاده از حرارت به راحتی طرحی که با خودکار کشیده اید پاک می شود.
• لایه حریر که در مواقعی که بافت پارچه به صورتی باشد که دوختن بر روی آن به سختی امکان پذیر باشد استفاده می شود و می توانید لایه حریر را از طرفی که زبر تر است بر روی پارچه قرار دهید و به وسیله ی حرارت اتو لایه ی حریر را به پارچه بچسبانید تا دوختن راحت تر انجام شود.

هنرمندان و طرفداران گل‏‌دوزی فقط در ایران نیستند، بلکه در همه جهان می‏‌توان پارچه‏‌های گل‏‌دوزی شده خاص را پیدا کرد. در ادامه به چند نمونه از این هنر فوق‏‌العاده خاص اشاره می‏‌کنیم:
هنر گل‏‌دوزی شیشه: این نوع گل‏‌دوزی ترکیبی از گل‏‌دوزی با نخ و آینه است. برخی اعتقاد دارند که نام گل‏‌دوزی شیشه از زبان فارسی گرفته شده است؛ ولی امروزه این هنر بیشتر در کشورهای هند، چین و افغانستان به چشم می‏‌خورد. پارچه‏‌های گل‏‌دوزی شده با شیشه فقط برای لباس کاربرد ندارند، بلکه شما می‏‌توانید برای تزئین خانه یا برای وسایل خانه مانند مبل، پرده، رومیزی، روتختی و… نیز از آن استفاده کنید. البته پارچه‏‌هایی که با شیشه گل‏‌دوزی شده‏‌اند نیز می‏‌توان در مناطق سیستان و بلوچستان ایران نیز پیدا کرد.
گل‏‌دوزی مکزیکی : هنر و فرهنگ مکزیک ترکیبی از گل و حیوانات است و به همین دلیل در گل‏‌دوزی مکزیکی نیز شاهد نقش‏‌های آن‏‌ها هستیم. بنابراین در بین طرح‏‌های مختلف می‏‌توان طرح پر از رنگی که هنرمندان مکزیکی گل‏‌دوزی کرده‏‌اند را پیدا کرد.
گل‏‌دوزی ماراش : گل‏‌دوزی ماراش یا مرعشی برای کشور ارمنستان است و در بین دختران و بانوان آن کشور طرفدارهای بسیاری دارد. هنرمندان برای افزایش جذابیت و زیبایی پارچه‏‌های گل‏‌دوزی شده، آن‏‌ها را با جواهرات و سنگ ترکیب می‏‌کنند و به نقش‏‌های خاص می‏‌رسند. اگر می‏‌خواهید درباره نوع طرح و نقش گل-دوزی ماراش بدانید، باید گفت که از پرندگان، نمادهای مذهبی و دینی و گیاهان الهام می‏‌گیرند.
گل‏‌دوزی سبک اسپانیایی: این نوع گل‏‌دوزی که در اروپا شهرت زیادی داشت به معنای گل‏‌دوزی با نخ طلایی بر روی پارچه‏‌های سیاه ابریشمی بود.

پارچه های مخصوص گلدوزی کدام اند:
یکی از عوامل تاثیرگذار بر زیبایی طرح، نوع پارچه‏‌ای است که برای گلدوزی انتخاب می‏‌شود:
• پارچه گونی : اگر در گلدوزی حرفه‏‌ای هستید، این پارچه مناسب شماست.
• پارچه کتان: یکی از پارچه‏‌های قدیمی موجود در جهان است و به طرح گلدوزی شما یک حس خاصی می‏‌دهد.
• تور: برای افرادی که به یک پارچه با طرح منظم نیاز دارند، مناسب است.
• شانتون: استفاده از این پارچه باعث برجسته شدن طرح گلدوزی می‏‌شود.
• لینن: اگر به دنبال گلدوزی بر روی لباس برای فصل گرم هستید، این پارچه را انتخاب کنید.
• متقال: این نوع پارچه بسیار مقاوم است و گلدوزی بر روی آن راحت است.
• نخ پنبه: پارچه با جنس نخ پنبه به محیط زیست آسیبی نمی‏‌زند و طرح گلدوزی زیبایی نیز بر روی آن می‏‌توان دوخت.
• لیاف طبیعی: انتخاب خوبی برای داشتن لباسی گلدوزی شده برای همه سال است.

کاربرد های گل‏‌دوزی با دست چیست؟
گل‏‌دوزی به دو صورت انجام می‏‌شود: گل‏‌دوزی کامپیوتری که با چرخ خیاطی ها انجام می‏‌شود و گل‏‌دوزی با دست که با سوزن انجام می‏‌شود. هر دو گل‏‌دوزی هم کاربرد های زیادی دارد .گل‏‌دوزی با دست روی مانتو ، گل‏‌دوزی برزیلی روی مانتو ، گل‏‌دوزی با دست روی لباس ، گل‏‌دوزی روی شال ، گل‏‌دوزی روی لباس مجلسی و غیره همچنین می‏‌تونید با گل‏‌دوزی یک تابلو گل‏‌دوزی زیبا بسازید این تابلو رو می‏‌تونید قاب کنید و یا با همون کارگاه گل‏‌دوزی نصبش کنید هم چنین می تونید رومیزی گل‏‌دوزی شده بسازید در کل هنر گل‏‌دوزی یک هنر تزیینی هست و می‏‌تونید گل‏‌دوزی دستی روی پارچه انجام بدید و بعد اون رو به شکل مانتو ، لباس ، شال و غیره بدوزید.

اگر تا پیش از این تصور شما از گلدوزی فقط تابلوهای آماده در مغازه بود، اکنون می‏‌دانید که چه تاریخ غنی پشت گلدوزی وجود دارد و در چه پارچه‏‌هایی می‏‌توان این طرح‏‌ها را پیدا کرد. همچنین اگر شما یک طراح یا خیاط هستید، می‏‌توانید با ترکیب پارچه‏‌هایی که به سبک گذشته گلدوزی شده‏‌اند، یک ترکیب عالی خلق کنید و توجه بیشتری را به سمت این هنر جلب کنید. همچنین پیدا کردن تعداد زیادی مشتری نیز دور از ذهن نخواهد بود.

سر فصل های آموزشی:
• آموزش انواع ساقه دوزی
• آموزش چند مدل برگ
• پرده دوزی
• آموزش چند مدل گل

سؤالاتی که در این دوره به پاسخ آنها می‏‌پردازیم:
- چه ترفند های برای گل‏‌دوزی وجود دارد؟
- چه ابزار های برای گل‏‌دوزی لازم است؟
- چطور حرفه ای گل‏‌دوزی انجام دهیم؟

گل دوزی صنایع دستی ترفند ابزار خلاقیت کسب درآمد